המשורר מחמד בַּכְּרִיָּה על העיר הסורית חָ'אן שִׁיח'וֹן, שספגה התקפה כימית

מחמד בַּכְּרִיָּה

הַסְּעוּדָה הָאַחֲרוֹנָה בְּ"חָ'אן שִׁיח'וֹן" (1)

מערבית: ד"ר נַבִּיל טַנּוּס

הָאֵט מְעַט, הַמָּוֶת, וְעַכֵּב אוֹתִי,
הַב לִי מִמְּךָ שָׁעוֹת מִסְפָּר,
אַל תַּחְשֹׁשׁ מִן הָאוֹר אֲשֶׁר בְּמִצְחִי, אַף לֹא מִשִּׂמְחַת הַשָּׂדֶה אֲשֶׁר בְּעֵינַי, אֶחְדֹּר לְתוֹךְ מַלְכוּתְךָ בִּדְמָמָה, בִּדְמָמָה,
אֵין נָבִיא אֲשֶׁר יִהְיֶה מֵלִיץ יֹשֶׁר עָלַי, אַף לֹא פִּילָאטוּס(2) יַרְחִיקְךָ מִמֶּנִּי
רַק הַמְתֵּן וּמְעַט זְמַן תְּנֵנִי
לִינֹק אֶת סְעוּדָתִי הָאַחֲרוֹנָה מִשְּׁדֵי אִמִּי,
וְעַד שֶׁתְּיַבֵּש סָבָתִי אֶת אֲשֶׁר הִשְׁתַּנְתִּי בִּבְגָדַי בְּשֶׁל פַּחַד מֵחֹשֶׁךְ,
מְעַט זְמַן, לוּ תִּשְׁמַע אוֹתִי, הַמָּוֶת,
לוּ, לוּ תִּשְׁמַע.
הִנֵּהוּ הַצְּלָב שֶׁלִּי, אָבִי יְרִימֵנוּ מֵעַל גּוּפִי הַקָּלוּשׁ
אֵלֵך אַחֲרָיו בְּרָצוֹן כְּמוֹ יֵשׁוּעַ אֶל הַגֹּלְגֹּלְתָּא כִּרְצוֹנְךָ.
הַמְתֵּן מְעַט
כְּדֵי שֶׁאֶפָּרֵד מֵחֲתוּלָתִי וְאֶאֱסֹף אֶת שְׁאֵרִיּוֹת צַעֲצוּעַי מֵחֲצַר הַבַּיִת.
לֹא טָעַנְתִּי אֱלֹהוּת וְלֹא דָּרַשְׁתִּי מַלְכוּת וְכֵס,
בְּאִישׁ לֹא מָרַדְתִּי, וְאֶת הַקָּהָל לֹא הִסַּתִּי,
אֶת אֶלְעָזָר(3) מִמּוֹתוֹ לֹא הֶחֱיִיתִי, וְעַל הָאֲגַם לֹא הִלַּכְתִּי
וּלְהָקִים מַמְלַכְתִּי בִּירוּשָׁלַיִם לֹא חָפַצְתִּי,
קָטֹן אֲנִי וּבְרִית אֵין לִי לֹא עִם הַצַּדִּיק וְאַף לֹא עִם הָרָשָׁע,
וּמַדּוּעַ אַתָּה סוֹחֵט אֶת דָּמִי מִגּוּפִי אֲשֶׁר בַּעֲלוּמָיו?
אִישׁ קְרָיוֹת הִלְשִׁין עָלַי
הוּא טָעַן שֶׁאֲנִי אֵל אֲשֶׁר נִכְנַס לְצִיּוֹן רָכוּב עַל עַיִר בֶּן אֲתֹנוֹת,
כָּךְ הוּא לִבָּה בְּךָ, הַמָּוֶת, אֶת הָאֵשׁ וְאֶת הַוּוּלְקָן.
כַּאֲשֶׁר שָׁמַע אֶת שְׁאִיפָתִי וְאֶת נְשִׁיפָתִי חָשַׁד שֶׁאֲנִי מְגַיֵּס אֶת צִבְאוֹתַי
אַךְ אֵלֶּה הֵן נְשִׁיפוֹת נְשִׁימוֹתַי, מָה אֶעֱשֶׂה? וְלָהֶן חִרְחוּר בִּשְׁנָתִי,
עַכֵּב אוֹתִי מְעַט, הַמָּוֶת
כְּדֵי שֶׁאֶפָּרֵד מֵאַחַי וַאֲבַקְּשֵׁם לִשְׁמֹר עַל קִנֵּי הַצִּפֳּרִים אֲשֶׁר עַל עֵץ הַזַּיִת שֶׁלִּי
וּתְחִיָּתִי אוֹר וְחַיִּים בְּשַׁבַּת הָאוֹר,
לוּ תְּעַכְּבֵנִי, כְּדֵי לְהַשְׁלִים צַוָּאָתִי, לוּ, לוּ תְּעַכְּבֵנִי.

הערות המתרגם:

(1) חָ'אן שִׁיח'וֹן היא עיר בסוריה, בנפת מערת א-נועמאן שבדרום מחוז אדלב. היא שוכנת על הכביש הראשי המקשר בין חאלב לחמה, חומס ודמשק. בשנת 2011 התגוררו בה כ-53,000 תושבים. ב-4 באפריל 2017 ספגה העיר מתקפה כימית במהלך מלחמת האזרחים הסורית.
(2) פונטיוס פילאטוסPontius Pilatus) ) היה נציב יהודה, לפחות בין השנים 26 ל- 36 לספירה. על פי הברית החדשה הוא שמסר את ישוע לצליבה.
(3) אֶלְעָזָר: על פי הברית החדשה, (יוחנן 11, 44-45) ישוע הקים את אלעזר המנוח לתחייה.

מוחמד בַּכְּרִיָּה, משורר ועיתונאי, נולד בעראבה שבגליל ומתגורר בירושלים. בעל תואר ראשון בשפה ובספרות ערבית ובתולדות התיאטרון מן האוניברסיטה העברית בירושלים. עסק בהוראת דרמה חינוכית בבתי ספר ערביים ובמרכזים תרבותיים, ובמשחק בתיאטרון ובקולנוע. זה שמונה-עשרה שנה הוא מגיש תוכניות אקטואליה וחדשות בקול ישראל בערבית. קובץ שיריו הראשון ״על הספסל השחוק״ ראה אור ב- 2015.

ד"ר נַבִּיל טַנּוּס, מרצה, מבקר ספרות ומתרגם בעל שם בשתי השפות, עברית וערבית, נולד ומתגורר במגאר שבגליל. בעל תואר ראשון בלשון עברית ובהיסטוריה ותואר שני במינהל החינוך מהאוניברסיטה העברית בירושלים, ותואר שלישי בחינוך. עבד כמורה לעברית בבתי ספר ערביים וכיום מרצה לחינוך במכללה האקדמית הערבית לחינוך בחיפה. עד היום פירסם 14 ספרי לימוד עברית לבתי ספר על-יסודיים עם עאסם ח'ורי ומרואן פאעור וכ-50 מאמרים של ביקורת ספרות.

محمد بكرية

العشاءُ الأخير في "خان شيخون" (1)

نقلها إلى العبرية: د. نبيل طنوس

تَمهّلْ قليلًا وأخِّرْنِي أيُّها الموت،
هَبْني مِنْ لٌدنْكَ سُويعاتٍ منَ الوقت،
لا تَخفْ من الضوءِ في جبيني، ولا من فرحِ الحقلِ في عيوني، سأدخلُ في ملكوتِكَ بصمتٍ
بصمت،
لا نبيَّ سيشفعُ لي، ولا "بيلاطسُ" (2) سيدفعُكَ عنّي
فقط أمهِلْني قليًلا من الوقت،
لأرضعَ عشائي الأخيَر من ثدي أمّي الجاف،
حتى تُجفِّفَ جَدتي ما تبوَلْتُ في ملابسي من خوفِ الليل،
قليلا منَ الوقتِ , يا ليتك تسمعُني أيّها الموتُ،
يا ليت، يا ليت.
هذا صليبي سيرفعُه أبي عنْ جِسمٍي الضعيف
سأتبَعُه راضيًا كما المسيحِ إلى الجُلْجلةِ كما شِئْتَ.
انتظرْ قليلَا
لأودّعَ قطّتي، وألَمْلِمَ بقايا لُعبي من ساحةِ البيت.
لمْ ادّعّ أُلوهًة، ولم أطلبْ مُلْكًا وعرشًا،
لمْ أتمرّدْ على أحد، ولمْ أحرّضَ البلد،
لمْ أوقظْ "إلعازَر" من موتِه، لمْ أمشِ على البحيرةِ
لم أشأ بأورشليم مملكتي،
صغيرٌ أنا لا عهدَ لي بالتقيّ أو اللّعين،
لمَ إذا تعصرُ دمي من جسدي الفَتين؟
وشَى بيَ الإسخريوطي (3)
أدّعى أنّي إله قدْ دخلَ صهيونَ على جحشٍ إبن أتان،
فهيّجَ في نفسِك أيُّها الموتُ النارَ والبركان.
حين سمعَ شهيقي وزفيري، ظنَّ أنّي أحشدُ نفيري
لكنها زفرات أنفاسي، ماذا أفعلُ؟ ولها في النوم صوت،
أخِّرْني قليلًا أيُّها الموت
لأودّعَ إخوتي وأوصيهم بأعشاشِ العصافيرِ على زيتونتي
وانبعاثي نورًا وحياة في يومَ السبت،
ليتَكَ تؤخّرُني، لأتمّمَ وصيّتي، يا ليتَ، يا ليت.

إضاءات.

1. خان شيخون: منطقة سورية في ريف إدلب , استخدم بحق سكانها السلاح الكيماوي خلال المعارك في سوريا بين النظام والمعارضة عام 2017.
2. بيلاطس: بيلاطس البنطي, الحاكم الروماني لمقاطعة أيوديا أو اليهودية بين عامَي 26-36 ميلادي, وهو الذي أصدر الحكم بصلب المسيح.
3. الإسخريوطي: هو يهوذا سمعان الإسخريوطي, أحد تلاميذ المسيح الإثني عشر, هو الذي خان المسيح ووشى به للكهنة اليهود مقابل قطع الفضة, بعد ذلك ندم على فعلته وانتحر.

محمد بكريّة, من مواليد في مدينة عرّابة البطّوف في الجليل ويعيش في القدس. يحمل اللقب الأول في اللغة العربية وأدب المسرح من الجامعة العبريّة في القدس. عمل في تدريس الدراما التربويّة في عدد من المدارس العربيّة والمراكز الثقافيّة. عمل في المسرح كممثل وفي مجال السينما. يعمل منذ ثمانية عشر عامًا في صوت اسرائيل بالعربيّة كمقدّم للبرامج الإخباريّة والفكريّة والحواريّة. أصدر ديوانَه الأول بعنوان "على المقعد المُهتَرِئ", 2015.

د. نبيل طنوس محاضر، ناقد أدبي ومترجم. من مواليد قرية المغار في الجليل ويعيش فيها. يحمل اللقب الأول باللغة العبرية والتاريخ واللقب الثاني بالإدارة التربوية من الجامعة العبرية في القدس واللقب الثالث بالتربية. عمل بتدريس اللغة العبرية لسنوات عديدة في المدارس الثانوية العربية ويعمل اليوم محاضرا للتربية في الكلية الأكاديمية العربية للتربية في حيفا. له مع زملائه الأُستاذ عاصم خوري والأُستاذ مروان فاعور 14 كتابا لتدريس اللغة العبرية ونشر حوالي 50 بحثا في النقد الأدبي والتربية. هو مترجم معروف باللغتين العربية والعبرية.

רוצים לדעת מתי יוצא גיליון חדש? הירשמו לניוזלטר, והמוסך כבר יבוא אליכם!